Genç Werther’in Acıları

Genç Werther’in Acıları

İncecik bir kitap olmasına rağmen bir oturuşta okuyamadım; hızımı alamadım yarısında Almancasını sipariş ettim. Madem böyle bir şaheser özellikle de dil kullanımıyla da meşhur, neden orijinalini okumuyorsun EGe dedim. Österreichisches Kolleg dedim, aldım. Şimdi de ona başladım.

Saplantılı aşk romanlarına aşinayım. Gabriel Garcia Marquez’in “Kolera Günlerinde Aşk”‘ından aşırı etkilenmiştim mesela, filmi de tırt gelmişti. 50 yıl süren hastalıklı bir aşk birkaç saatlik bir filme sığdırılamıyor bence. Ya da Thomas Mann’dan “Venedik’te Ölüm” de yine edebiyatta takıntılı aşklar olarak etiketleyebileceğimiz bir gruba aitti. Werther’in aşkı da böyle bir şey… Nişanlı bir kıza aşık olan Werther, gün geçtikçe hızını alamadığı bir sürece giriyor. Bir ara şehir değiştirip kurtulmak istiyor içini kaplayan bu ölümcül dertten ama olmuyor. Çünkü böyle bir şey bu: zehir de panzehir de aynı.

wrther

Okudukça sizin de içinizi daraltıyor bazen, Werther’in yükünü paylaşmaya çalışıyorsunuz fark etmeden ve o yük ağır geliyor. Muhtemeldir ki bu kitapla birlikte başlamış olan intihar furyası zaten bir melankoli içinde olan bir de Werther’in acısını yüreklerinde taşıyamayan insanlar tarafından oluşturulmuş. Werther-Fieber olarak anılan Werther ateşi de, bir kişinin intihar etmesiyle körüklenen intiharlar silsilesi. Öyle ki bu salgın kişilerin giyim tarzlarını bile Werther’inkiyle özdeşleştirmeye gitmiş: mavi ceket & sarı pantolon…

İşin ilginç tarafı kitabın protagonisti olan ve aşık olunan Char”Lotte” aslında tek bir kişiden esinlenmemiş. Birazcık iki yüzlü değil mi bu? Çünkü Goethe, art arda aşık olduğu iki kadını da bu karakter içinde eritmiş. Hem Charlotte Buff hem de Maximiliane von La Roche ( Maximiliane Brentano ) isimlerinde Goethe’nin hayatından geçmiş bu iki kadının özelliklerini görüyorsunuz Lotte’de…

Ayrıca “junger Werther” ile kendi ismi olan “Johann Wolfgang”‘ın baş harflerinin aynı olması da bilerek yapılmış adeta… Yorumları okurken dikkatimi çeken bir nokta ise romanın başında kendisinden çok etkilenen ama onun pek de etkilenmediği ve acıyarak bahsettiği bir kız olduğunu yazıyor Werther, kitabın sonunda ise kendi aynı duruma düşüyor. Döngü.

Written by EGe