Açık konuşmak gerekirse vefat edinceye kadar Maya Angelou’dan bihaberdim. Ne zaman ki yaşamını yitirdi ve tüm dijital medyada bir sürü sözüyle yankı buldu; o zaman kendisini inceleme fırsatı buldum. Türkçeye çevrilmemiş ama en ünlü kitabı olan ve kendisinin 17 yaşına kadarki biyografisini konu alan “I know why the caged bird sings” ( Kafeslenmiş kuşun neden şarkı söylediğini biliyorum) kitabını ısmarladım. Zaten kitabın ismi bile beni derinden etkilemeye yetti. Tahmin ettiğim gibi kitap oldukça sarsıcı. Yazarın hayatından kesitleri okuduğunuzda, farklı renklerin insanların hayatına renk katmadığını tam tersine bir yaşam mücadelesi başlattığını görüyorsunuz. A.B.D.’de o zamanlar ( kısmen hala) siyah tene sahip olmanın ne kadar zorlu şartları beraberinde getirdiğini görüyorsunuz. Beni şaşırtan diğer bir konu Goodreads’te okuduğum olumsuz eleştiriler oldu. Kitaba 5 üzerinden 1 yıldız vermiş birçok insanın yorumu; bu kitabın çocuklarına lisede edebiyat dersinde zorunlu kitap olarak verildiğini; kontrol etmek için kendileri okuduklarında şoke olduklarını ve 15 yaşındaki oğullarının asla böyle şeyler okumaması gerektiğini söylüyordu. Bahsettikleri olaylar: Tecavüz, yazarın erkek kardeşi ve kız arkadaşlarının oyunları ve son olarak sevgisiz bir şekilde nasıl hamile kaldığını anlatması. Doğrusu şaşırdım, bu tip olaylara yer veren birçok romanı ortaokuldan beri okuyorum; lise çağındaki bir çocuğun bu tip yaşantıların farkında olması gerektiğini düşünüyorum. Aşağıda beni etkileyen bazı cümleler..
It hasn’t been long that we have lost another precious writer: Maya Angelou. Telling you the truth I did not know about her before (what a shame). As soon as I got to know her, I immediately ordered her famous book “I know why the caged bird sings”; even the title was enough to make me wonder about her story. Of course I was not wrong, the book has moved me. I saw how different colors do not bring light to one’s life and how hard it was to survive as a Black person back in the US. I was also very surprised to see some negative comments on Goodreads. Many people rated the book 1 star out of 5 as the book included scandalous (!) parts of the author’s life such as: Rape, her brother and his girlfriends’ play and how she became pregnant. Many people were complaining that the book was given by the high school as literature reading and their 15-year-old boy is not capable of reading such things. I find it ridiculous. I read the book myself; I was reading such stories when I was even in junior-high.
Go to church in that cloud of weariness? Not go home and lay those tortured bones in a feather bed? The idea came to me that my people may be a race of masochists and that not only was it our fate to live the poorest, roughest life but that we liked it like that. s:121
The note was in my sock and every time Momma looked at me, I feared that her church gaze might have turned into X-ray vision and she could not only see the note and read its message but would interpret it as well. s: 143
It seemed terribly unfair to have a toothache and a headache and have to bear at the same time the heavy burden of Blackness. s: 187
“Annie, my policy is I’d rather stick my hand in a dog’s mouth than in a nigger’s” s:189
